[Nettime-nl] Okke Ornstein: Bang links mist de boot op het internet (DNR)

[Geert Lovink <geert@xs4all.nl>]

Bang links mist de boot op het internet
Door Okke Ornstein

http://www.denieuwereporter.nl/?p=969

In juni vorig jaar publiceerde De Nieuwe Reporter een stuk van Henk 
Blanken getiteld ‘Waarom Bloggers Rechts Zijn’. Bloggers zijn 
populistisch, tegendraads en anti-autoritair, aldus Blanken die 
GeenStijl het bekendste voorbeeld noemt. Links komt er in de 
blogosphere niet of nauwelijks aan te pas. Waarom niet?

Het pas verworven digitale martelaarschap van Hanneke Groenteman heeft 
het geroep om filters, hekken om het internet en 
cyber-identificatieplicht weer flink doen oplaaien. In een even 
dramatische als razendsnelle opeenvolging van gebeurtenissen die de 
voormalige TV-presentatrice duidelijk teveel waren geworden werd haar 
weblog bijna ten grave gedragen als gevolg van e-mails die Groenteman 
ontving. E-mails die haar digitale veiligheid ernstig dreigden aan te 
tasten. De zaak - die door online Nederland met ingehouden adem werd 
gevolgd - keerde zich echter op het laatste moment ten goede toen de 
journaliste besloot tóch door te bloggen, eveneens als gevolg van 
e-mails. Maar het was op het nippertje.
Opgelucht wijdden de ‘echte journalisten’ zich weer aan ontsnapte 
gorilla's.

Groenteman, die inmiddels weer gewoon over haar 
maagverkleiningsoperatie schrijft, heeft haar avonturen in de 
‘blogosphere’ vooral aan zichzelf te danken. Ze schreef hoe ze werd 
beroofd, hoe dat allerlei politiek incorrecte gevoelens bij haar 
opriep, maar liet weg dat het hier een paar ‘kutmarokkaantjes’ betrof. 
Vervolgens stelde ze dat ze dat niet zeker wist, wat natuurlijk onzin 
is. Ik verwed er wat onder dat als het twee hoogblonde jochies waren 
geweest ze dit opgelucht en bijna trots in haar reportage over het 
voorval had vermeld. En die roepen ook geen politiek incorrecte woede 
op waarna, zoals Groenteman meldde, de ‘innerlijke beschaving weer op 
orde’ gesteld moest worden. Dat vond ook de redactie van het weblog 
WaarvanAkte en daarna GeenStijl, die de schokkende gebeurtenissen op 
hun site brachten, inclusief de Marokkaantjes. En toen kreeg Groenteman 
boze reacties en boze e-mails. Logisch, als je als ‘echte journalist’ 
de waarheid achterhoudt, zou men denken. Maar zo werkt dat niet op de 
linkerhelft van het internet.

Bangigheid
Het Groentemandrama is illustratief voor de bangigheid waarmee links 
Nederland zich op het internet manifesteert. Waar rechts voluit gaat, 
het enige heilige huisje na het andere omvertrapt, ‘echte’ journalisten 
voor gek zet en het publiek onderdeel maakt van de content, gooit links 
de comments dicht, wil pasjes en heeft slapeloze nachten bij het idee 
dat zomaar iedereen in staat zou zijn om ‘anoniem’ zijn of haar mening 
te geven of überhaupt ongevraagd zijn mond open te doen.

Rechts heeft het relatief nieuwe medium voluit omarmd, experimenteert, 
verkent grenzen en laat zich door niemand de digitale wet 
voorschrijven. Links is voornamelijk bang. Hanneke Groenteman kan niet 
tegen e-mails. Eerder hield Femke Halsema op met haar blog nadat ze de 
GeenStijl aanhang op digitaal bezoek had gehad.
Ik heb ooit op mijn site GeenStijl omschreven als ‘'s lands meest 
gelezen borrelblog’, hetgeen de heren (dames hebben bij GeenStijl 
vooral een ‘decoratieve’ functie) deed besluiten mijn blog met een 
bezoek van de site's ‘komjoenitie’ te vereren. Na ongeveer tweeduizend 
reacties had ik het idee dat alles wel zo'n beetje gezegd was en heb ik 
de comments maar op slot gedaan voor het betreffende artikel. Het ebde 
nog een dag of twee na en toen was de kudde weer vertrokken, nieuwe 
avonturen tegemoet. Ik heb er niet slecht van geslapen, er verder 
weinig over nagedacht en geen moment zelfs maar overwogen om met 
bloggen te stoppen. De Groentemannen en Halsema's zijn geen 
slachtoffers, het zijn aanstellers.

Talkradio
 Weblogs en burgerjournalistiek en alles wat daarbij komt wordt op deze 
site vaak afgezet tegen de ‘echte kranten’ en het werk van ‘echte 
journalisten’. Een veel betere vergelijking kan worden gemaakt met 
talkradio. Dat bestaat in Nederland niet of nauwelijks, maar in de 
Verenigde Staten wel. Daar domineert rechts talkradio om dezelfde 
redenen waarom rechts in Nederland de blogosphere domineert. Rechtse 
talkradiohosts zijn simplistisch, duidelijk, ze hebben lef en ze 
omarmen hun publiek, maken hen deel van de uitzending. Weblogs, gelijk 
talkradio, zijn de enige eilanden in de media waar het publiek kan 
ontsnappen aan de dictatuur van de ‘formats’, de ‘deskundigen’ en de 
‘echte journalisten’.
GeenStijl is, net als Rush Limbaugh, populair omdat ze het opnemen 
tegen een alomtegenwoordige maar onzichtbare vijand, een machine. En 
omdat ze appeleren aan de ziel van de boze en bittere burger die zich 
alleen voelt in de strijd om het bestaan, die een klotebaan heeft en 
daarom in het geniep, zoals ze dat bij GeenStijl noemen, ‘zit te 
F5-en’. Geen wonder dat de advertentieverkopen goed gaan.

Dit ‘segment’ zou natuurlijk tot de jachtgronden van links moeten 
behoren, maar links laat het terrain en dus de potentiële kiezers 
geheel over aan de borrelblogs. Links is te aardig, hoort men wel 
zeggen, te politiek correct, de ideeën zijn te gecompliceerd om tot 
populistische ‘soundbites’ of blogposts gereduceerd te worden en links 
is niet leuk, niet entertaining.
GeenStijl heeft het steevast over ‘de Azijnbode’ als ze de Volkskrant 
bedoelen. Rechts veroordeelt ‘en plain publique’ terwijl links nog aan 
het bestuderen is. De enige voorzichtige uitzondering is, af en toe, de 
site en campagnes van de SP en Jan Marijnissen. Die wordt dan ook door 
links en rechts regelmatig voor ‘simplistisch’ of zelfs 
‘conservatief’uitgemaakt, en zijn kiezers zouden ‘proteststemmers’ zijn 
- alsof het een besmettelijke ziekte betreft of anders toch wel een 
vervelende handicap.

Kan een links GeenStijl? Ik denk van wel, als we Francisco van Jole en 
Hanneke Groenteman er maar buiten houden. Ondanks mijn eigen ervaring 
met het borrelblog ben ik wel degelijk fan van GeenStijl. Hun politieke 
boodschap deugt niet, maar ze slagen erin die te brengen op een manier 
die een groot publiek aanspreekt. Kom daar bij links maar eens om! Ze 
gaan bovendien lijnrecht in tegen ‘hoe het hoort in de journalistiek’. 
Geen autoriteit is veilig en zo moet het ook. Ze lopen in Nederland 
voorop in de integratie van diverse soorten media. Waar op De Nieuwe 
Reporter eindeloze debatten worden gevoerd over langere zinnen of 
kortere zinnen qua webjournalistiek; hoe kranten hun publiek moeten 
vasthouden en hoe nou toch om te gaan met zulke zaken als video en 
comments en blogs en stukjes interactief en of het Volkskrant CMS nou 
wel of niet kan linken - tijdens die eindeloze debatten dus – schrijft 
GeenStijl gewoon zoals het ze uitkomt, ze vinden nieuwe woorden uit, 
dagelijks een eigen videoreportage en een eigen heuse media en link 
dump. En iedereen mag meedoen. Het is onzin om te denken dat een linkse 
variant onmogelijk is omdat bloggers, per Blanken's definitie, nou 
eenmaal rechts zijn.

Linkse variant op GeenStijl
Links moet nou eindelijk eens de koudwatervrees voor de nieuwe media 
overwinnen en ophouden bang te zijn voor hun eigen publiek. Met 
halfslachtige linkse portalsites en truttige initiatieven zoals Linkse 
Lente komen we er niet. In plaats daarvan zou ik pleiten voor een 
linkse variant op GeenStijl, op de Rush Limbaughs en O'Reilly's. Geen 
hoogdravende analyses, maar recht voor z'n raap links nieuws en opinie. 
‘Campaigning journalism’, zoals een van de GeenStijl-redacteuren het 
ooit omschreef. Intelligent, maar ook sarcastisch, satirisch en 
grappig.

Het moet nog veel verder gaan dan GeenStijl; vervuilende bedrijven 
sidderen voor de aanhang; bussen huren voor het Wilders partijcongres; 
een Blokker boycot als het nieuwste racistische jaarverslag weer uit is 
en anders wel een veel brutalere Rutger (nog te veel ‘man bijt hond’, 
ik denk meer aan een soort vintage Pieter Storms) met camera er naartoe 
- er zal toch anders wel ergens een reporter te vinden zijn die kan wat 
Michael Moore kan? Ieder item, ieder artikel moet zijn als het 
mitrailleurvuur van Rambo aan het eind van de eerste film; een regen 
van kogels op de machine die het slagveld controleert. Het publiek moet 
er nog veel meer bij dan op GeenStijl; niks geen pasjes of hekken er 
omheen maar een kakafonie van comments, debat, initiatieven, leeuwen en 
gladiatoren.

En vooral géén debatten over wie nou een journalist is en wie niet en 
of het politiek wel allemaal correct en verantwoord is en dat het toch 
allemaal veel ingewikkelder en gecompliceerder is. Links moet de ramen 
opengooien en de tuindeuren liefst ook. Weg met die pijprooklucht.

______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).