[Nettime-nl] Over Theodor Holman en de Balie

[merijn oudenampsen <merijn.oudenampsen@gmail.com>]

Dit circuleert op internet. Ik forward maar naar deze lijst. Ik denk niet
dat ik het eens ben met Peter Breedveld zijn analyse dat de Balie onder
Youri Albrecht zijn leiding "een organisatie is geworden voor het witwassen
van extreemrechts, racistisch gedachtegoed." (
http://www.frontaalnaakt.nl/archives/pistoolmetafoor.html) Maar zorgelijk
is het wel.

groetjes,

Merijn


https://denaamlozevennootschap.wordpress.com/2012/03/19/theodor-holman-een-spoedcursus-agressieve-ironie/

Theodor Holman, een spoedcursus agressieve ironie

door naamlozevennoot

Afgelopen vrijdag verscheen er een interview met Theodor Holman waarin hij
op ironische wijze geweld richting moslims, Oost Europeanen en
sociaaldemocraten goedkeurt. Hiermee bereikt de alom aanwezige politieke
ironie een voorlopig dieptepunt. Klaarblijkelijk kan alles gezegd worden
zolang het maar met een knipoog gebeurt. Degenen die vol verontwaardiging
op Holman zijn uitspraken reageerden worden intussen weggezet als vijanden
van het vrije woord, als kortzichtig en intolerant. Het is hoog tijd voor
een ironisch tegenoffensief.

In het interview op het rechtse weblog De Dagelijkse Standaard spreekt
Holman zijn sympathie uit voor Anders Breivik: ‘Hier zie je iemand die min
of meer denkt zoals ik. Ik voel me verwant met Breivik. En daar schaam ik
me ook niet voor.’ Theodor Holman spreekt over zijn bewondering voor het
manifest van Breivik en vermeldt en passant nog even dat hij Wilders te
links vindt:

“Ik sta dichter bij Breivik. Hoewel Breivik uiteindelijk ook kapot gegaan
is door zijn eigen idealisme. Ik zou nooit de wapens ter hand nemen omdat
ik namelijk geen idealist ben. Ik ben meer Nietzsche. Bij wijze van
spreken. Ik hoop dat je dit met de juiste relativering zal brengen. Haha!
Snap je wat ik bedoel? Ik wil stukjes schrijven, langs de kant staan en
mensen uitfluiten.”

Met dezelfde relativering moet de volgende uitspraak worden gelezen:

“Het is niet zo dat ik het in alles met Wilders eens ben. Dat meldpunt
bijvoorbeeld. Maar dat vind ik een zo’n onbelangrijk iets, daar kan ik me
niet eens druk om maken. Ja, ik vind niet dat je andere mensen moet
aangeven. Schop ze verrot. Pak een pistool en schiet ze neer. Maar we gaan
ze niet aangeven. Dat heeft iets miezerigs.”

En de volgende:

“Ik geloof ook wel dat je andere moslims hebt, zoals je ook snoepjes
gevende fascisten hebt gehad.”

Holman wil met zijn hufterige uitspraken reuring creëren voor zijn
aanstaande theaterstukje over Wilders en Breivik. Voor wie het nog niet
weet: het gaat deze donderdag in première bij de Balie. Wie denkt dat dit
een vreemde ontwikkeling is, moet weten dat de voormalige progressieve
denktempel inmiddels een volledige volte face heeft gemaakt. Onder de
bezielende leiding van Youri Albrecht is het verworden tot een society club
voor de voormalige vrienden van Theo van Gogh waar zij op publieke kosten
kunnen schuimbekken over de vermeende Islamisering van de samenleving.
Youri Albrecht en De Balie zijn overigens niet alleen gastheer maar tevens
opdrachtgever van het theaterstuk.

De bijval voor de uitlatingen van Theodor Holman toont de labiele
geestestoestand waar een deel van Nederlandse natie zich in bevindt. Vele
twitteraars en reaguurders vertoonden op de gebruikelijke blogs sporen van
verregaande mentale aftakeling door Holman te onthalen als een “diep
denker” die “durft te zeggen waar het op staat”. Kritiek van mensen die
vonden dat het oproepen tot geweld en verheerlijken van terreur misschien
toch niet zo’n goed idee is, werd door Youri Albrecht gepareerd met de
opmerking dat het “intolerant” en “kortzichtig” is om de vrije
meningsuiting van columnisten en debat-centra te beknotten.

Een jaar geleden schreef Bas Heijne een rake column in NRC Handelsblad,
waarin hij fulmineerde tegen het handige gebruik van de ‘Reviaanse ironie’
door Wilders en diens fractiegenoten in Den Haag. Onder het mom van die
ironie kan rabiaat racisme moeiteloos tegelijkertijd geventileerd en
gerelativeerd worden onder het motto: Het is goed dat dit eens gezegd
wordt. Na afloop wordt vermeld dat het natuurlijk niet serieus bedoeld is,
maar dan hebben de woorden hun werk al gedaan. Dat gegeven is zo effectief
dat het inmiddels, om de slotwoorden van Reve’s De avonden te citeren,
“niet onopgemerkt is gebleven”, en ondertussen wel zo’n beetje “volbracht”
is.

Holman is net als Bosma en Van Gogh, een groot Reve-liefhebber. Hij heeft
zich diens ironie volkomen eigen gemaakt. Alle kritiek op wat hij zegt,
glijdt van hem af als van Eendje Kwak, de enige overtuigde terrorist uit
het oeuvre van de volksschrijver.

Het sprookje van Eendje Kwak verhaalt van een eend met een vies huis, dat
zijn vrienden tegen zijn zin in schoon komen poetsen. Uit wraak kakt Eendje
Kwak ‘uit zijn kont een grote drol van stront’ in een pan met water,
behekst het geheel en zet het vervolgens op het vuur. Het pannetje kookt zo
hevig over dat het zijn hele huis en vervolgens ook het hele stadje
besmeurt met de inhoud. Eendje Kwak kookt zijn eigen potje eindigt met een
menigte die op Kwaks deur staat te beuken om hem ervan te overtuigen dat
hij het vuur onder de pan vandaan moet halen, maar Eendje Kwak geniet er
juist van, rekt zich opgelucht uit en geeft niet thuis. De laatste zin is
onheilspellend, want, schrijft Reve, “als niemand de vlam onder het
pannetje heeft uitgedaan, dan kookt het nu nog.”

Met zijn recente uitspraken heeft Holman het domein van Frits van Egters
uit De avonden verlaten en dat van Eendje Kwak uit het sprookje betreden.
De ironie is nog maar nauwelijks een dekmantel voor zijn oproepen tot
geweld en zijn hufterige houding tegenover de slachtoffers van Utoya, Oost
Europeanen en moslims. Zijn woorden verspreiden een geur die al lang niet
meer acceptabel is. De inwoners van dit land doen echter niet eens een
poging Holman zijn vuur te laten doven. We zijn überhaupt nog nooit gaan
schoonmaken. Mensen negeren het simpelweg of men grinnikt erom. De Balie
nodigt hem zelfs vrolijk uit om zijn kunsten ook nog eens in hun keuken te
komen vertonen. Op publieke kosten. Holman kookt opgetogen en tevreden door.

Hier volgt een korte spoedcursus agressieve ironie.

Heeft u ook genoeg van de weerzinwekkendheden die de publieke sfeer
vervuilen onder de noemer van een ironie die klaarblijkelijk alles vermag?
Hoe de Reviaanse haatretoriek van Holman en de Balie van repliek te dienen,
als oprechte verontwaardiging neerkomt op intolerante kortzichtigheid? Als
een politiek correcte, linkse reflex precies is waar ze op hopen? De enige
oplossing is ironie met ironie te bestrijden. Wij roepen daarom op om op uw
weerzin kenbaar te maken door op ironische wijze eieren te komen gooien.

Hoe gooit men een ei op ironische wijze? Dat gaat als volgt. Neem een ei,
het liefst behoorlijk over datum en met een stevig doorontwikkelde
zwavelgeur. Gooi het op een niet nader bepaald doelwit van onttakeld
denken, in dit geval de gevel van de Balie. Belangrijk in deze is in het
bijzonder de oogopslag bij het gooien. Gooi het met een knipoog.
Belangrijke ideologische verschillen worden geuit via de keuze voor het
linker of rechteroog en de relatieve stand van de wenkbrauwen. De worp
wordt desgewenst gevolgd door een goedmoedig schouderophalen. Hiermee wordt
op vriendelijke wijze gecommuniceerd dat het getroffen doelwit het verrotte
ei niet moet interpreteren als een belediging maar als een verlangen om “in
debat te treden” met het theaterstuk. Een beetje zoals Holman dat doet met
de Islam. Het ei is natuurlijk geen poging tot censuur maar een vorm van
vrije meningsuiting. U wilt tenslotte ook uw ei kwijt en daar heeft u alle
recht op. Het kan zijn dat deze uitnodiging tot debat verkeerd
geïnterpreteerd wordt. Mits de techniek op juiste wijze wordt toegepast, is
de schuldkwestie echter een uitgemaakte zaak. De oorzaak van alle
consternatie ligt bij het gebrek aan humor en relativeringsvermogen van het
doelwit. Vermeldt u desnoods dat het ei niet letterlijk geïnterpreteerd
moet worden. Het is een figuurlijk ei, dat de gevel van de Balie siert.

Wij roepen iedereen op om komende donderdag half acht naar de Balie te
komen om op ironische en lichtzinnige wijze rotte eieren naar de gevel te
gooien. Deze oproep is natuurlijk niet letterlijk zo bedoeld. U kunt het
uiteraard wel zo interpreteren, maar daar kunnen wij helaas niets aan doen.

Net als Theodor Holman, staan wij niet in voor de gevolgen van onze woorden.
______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).